Tấm vạc giường·
12.04.2010 Hồi đó, tôi làm mướn cho ông Cả Bảy.
Mấy ngày đầu, ngày nào cũng chèo xuồng qua bên kia
sông để giữ ruộng cho ổng. Hồi ổng kêu
tôi làm việc cho ổng, ổng nói : « Hổng có ǵ,
nhưng có mặt mầy ở bển tụi nó không giám phá
lúa ! ». Ổng nói ‘ phá’ để tránh nói
‘ ăn cắp’ nghe…nặng lỗ tai ! Mà thiệt ! Công việc hổng có ǵ gọi
là nặng nhọc. Tôi treo vơng giữa hai cây gáo lớn cạnh
bờ sông, rồi nằm ṭn ten trên đó ca tới ca lui mấy
câu vọng cổ, lâu lâu trèo lên cây gáo ngồi nh́n ruộng
lúa minh mông kéo dài tới rừng tràm nằm phía trong xa, xa cỡ
đôi ba dậm hú. Đó là chiều sâu. C̣n chiều ngang là
nằm dài theo con sông Cái, có con rạch No làm ranh phía trên, chỗ
tôi treo cái vơng, và con rạch Bù Xu làm ranh phía dưới. Từ
rạch No muốn nh́n thấy rơ rạch Bù Xu phải xè bàn
tay đưa lên ngang mày che bớt ánh sáng ! Nói như vậy,
để thấy ruộng ông Cả Bảy lớn biết
ngần nào… Lần đầu tiên đi với ông Cả Bảy
qua ruộng để ‘ nhận việc ’, thấy minh
mông thiên địa như vậy, tôi hết hồn,
nói : - Trời đất ! Mút chỉ như vậy,
ḿnh con coi sao thấu ! Ông Cả Bảy cười kh́ kh́ : - Tao chỉ cần mầy qua bển cho có mặt
hằng ngày chớ đâu có biểu mầy đi đánh lộn với tụi lưu manh
đâu ! Cái lũ đó hể thấy có người
canh ruộng là tụi nó rút đi chỗ khác hè ! Ngừng một chút để suy nghĩ rồi
ổng nói : - Tàm tạm vài bữa rồi tao cho
đám thằng Hai Lưa ở trại ḥm qua cất cho mầy
cái cḥi nhỏ có tháp canh cao phía trên, để có chỗ cho mầy
đụt mưa đụt nắng. Có lẽ thấy tôi c̣n…ngơ ngơ nên ổng
nói tiếp : - Trên tháp canh sẽ có cái ống tre lớn làm
cái mơ. Hễ mầy thấy có bóng người vô ruộng
th́ mầy cứ gơ mơ liên hồi là nó chạy. Hiểu
chưa ? Vậy là ít lâu sau, tôi có cái cḥi tranh vách lá, có chỗ
để treo vơng, có chỗ để nấu cơm, phía
trước có cây cầu ván chờm ra sông để tắm
gội… …Qua mùa lúa đó, ông Cả Bảy kêu tôi,
nói : - Tao thấy mầy tuy côi cút một thân một
ḿnh mà làm việc siêng năng nên tao thương. Tao cho mầy
một miếng đất bên ruộng để mầy cất
nhà rộng rộng, c̣n lo cưới vợ nữa chớ ! Vậy rồi mấy hôm sau, ổng dẫn
nhóm chú Hai Lưa trại ḥm qua ruộng của ổng,
đo đạc cặm nọc để cho tôi miếng
đất nằm cạnh vàm rạch No, c̣n chỉ chỗ
cho chú Hai Lưa cất cho tôi cái nhà nền đất nóc tôn
vách ván nữa ! Tôi cảm động nghẹn lời, ấp
úng nói mấy tiếng cảm ơn mà cũng không tṛn chữ
tṛn câu…Ông Cả cười cười : - Mầy lo đốn cây làm rào dậu, trồng
trỉa cho thành khoảnh đi, rồi tao kiếm cho mầy
một con vợ ! Nói xong, ổng cười ha hả, khoái
chí ! …Ông Cả Bảy có hai người con trai
đi học bên tây rồi ở luôn ở bển. Từ
ngày bà Cả nằm xuống, ổng vẫn sống cu ky một
ḿnh trong cái nhà sàng tổ chảng nằm cạnh trại
ḥm và trại cưa của ổng. Ổng thôi làm cả
trong ban hội tề từ lâu nhưng trong làng vẫn gọi
ổng là Cả. Nghe nói ổng ‘ quen lớn ’ dữ lắm,
thấy mấy ông Quận ông Tỉnh thường ghé nhà ổng
chơi hay cùng đi bắn le-le … Hồi tôi tới tuổi
đi quân dịch, ổng nói : « Mầy yên tâm lo canh ruộng,
c̣n vụ nầy, để tao lo ». Vậy rồi
mươi hôm sau, ổng trao cho tôi tờ hoăn dịch ! … Cất nhà xong, chú Hai Lưa vỗ vai tôi,
nói : - Tao có một cái giường đôi bằng gỗ
không xài, để tao chở qua cho mầy. Có điều là
nó chỉ c̣n có mấy thanh ngang chớ không có tấm vạc
giường, tại mấy thằng con tao nó lấy
cưa ra làm sạp cho ghe của tụi nó. Mầy chịu
khó đạp xe vô Xóm Mới nói thằng Ba Kiên
đương cho cái vạc bằng tre, rẻ hơn cái vạc
gỗ mà nằm lại êm hơn gấp bội. Ngừng một chút rồi ổng ṿ đầu
tôi, nói : - Chừng cưới vợ, nhớ cho tao nhậu
với nghen ! Tôi nói ‘ Cám ơn chú’, lí nhí nghe chừng
không rơ lắm ! … Cái gường đó ráp vô rồi thấy rộng
rinh. Ḿnh tôi ngủ th́ cần ǵ đến tấm vạc ?
Vậy là tôi thả lên hai tấm ván đủ cho tôi nằm,
sung sướng v́ nghe thẳng lưng hơn nằm
vơng ! Tôi ngủ không có tấm vạc giường
như vậy cho đến hết mùa lúa năm đó th́
tôi gặp ‘ Nàng’… Cũng do Trời xui Đất khiến ! * * * Nàng tên là Huệ, mồ côi cha, con của bà
Năm Căng ở xóm Ḷ Gạch. Nàng làm công cho ḷ gạch
ông Tám Tiếu. Nhờ đi chở gạch để ông Cả
cho sửa lại cái đầu bờ kè trước nhà nên
tôi gặp nàng. Gặp là tôi hạp nhăn liền ! Trời !
Con gái nhà quê ǵ mà nước da trắng bóc, c̣n thân h́nh th́ cân
đối thon thả kèm theo tướng đi lượng
là cứ bắt người ta phải nh́n theo ! … Vậy rồi nàng và tôi quen nhau. Vậy rồi,
ngày một ngày hai, tôi đạp xe đến ḷ gạch.
Không có ǵ : chỉ cần gặp nàng để nói
đôi ba câu không đầu không đuôi, rồi chèo xuồng
về nhà bên kia sông, trèo lên vọng gác ngồi ngẩn
ngơ suốt buổi ! … Vậy rồi, tôi nghĩ đến tấm
vạc giường ! Vậy rồi, tôi đạp xe
vô Xóm Mới đặt chú Ba Kiên đương cho tấm
vạc giường bằng tre. Tuần lễ sau, tôi cuốn
tṛn tấm vạc chở về nhà trải lên cái giường
gỗ, nh́n nó mà nghe ḷng phơi phới. Bởi v́ đó là lần
đầu tiên tôi sắm một món đồ tuy không có giá
trị ǵ nhiều nhưng lại mang đầy ư nghĩa
… … Để tránh tai mắt, tôi và nàng thường
hẹn gặp nhau ở đường lên chùa v́ đường
đó vắng người và có mấy bụi tre lớn
giao tàn che nắng. Hai đứa đứng nói chuyện ‘
trên trời dưới đất’ cả canh, nàng hay cầm
lấy cành tre non đầy lá vươn ra cạnh chỗ
nàng đứng, lắc qua lắc lại như để
đánh nhịp khi nàng nói, mắt nàng nh́n bụi tre, nh́n con
dốc lên chùa chớ ít khi nh́n tôi. Vậy mà sao tôi vẫn
nghe ḷng phơi phới như được nàng nh́n thẳng
vào mắt ! … Bây giờ th́ rơ ràng tôi đă thương nàng,
càng ngày càng thương đậm ! Mà giữ riết
trong ḷng th́ ấm ức quá đi ! Chắc phải nói
ra cho nàng biết, rồi ra sao th́ ra ! Vậy rồi một
hôm đứng cạnh bụi tre đă thành quen thuộc,
tôi làm gan nói : - Huệ à ! Anh nói thiệt, Huệ đừng
giận nghen ! Anh thương Huệ quá rồi Huệ
à ! Nàng bỗng quay sang nh́n tôi, tay vẫn c̣n vin cành
tre non, hỏi bằng một giọng nhẹ như tiềng
gió trong lùm tre trước mặt : - Vậy sao ? Chỉ có hai tiếng nghe ngơ ngớ kỳ
kỳ như vậy mà tôi lại thấy như là một sự
chấp nhận ! Tôi bước lại gần nàng, nàng
vẫn nh́n vào mắt tôi, cập môi mấp máy như muốn
nói ǵ mà hai vành tai ửng đỏ. Đúng lúc đó, tôi hửi
được mùi con gái của nàng làm tôi choáng váng ngầy
ngật. Trời ơi ! Tôi muốn ôm đại nàng
để siết chặt lại trong tôi, bởi v́ chỉ
có làm như vậy tôi mới nói được tôi
thương nàng biết ngần nào … Nhưng tôi lại sợ
làm ẩu, rủi nàng không hiểu rồi giận rồi
vùng vằng bỏ đi tuốt th́ chắc tôi … chết
quá ! Tôi ráng kềm tôi lại, nuốt nước miếng
mấy lần mới nói được : - Huệ à … Nàng ‘ dạ’, tiếng ‘dạ’ nghe
như chờ đợi. Nàng không c̣n nh́n tôi mà quay về với
cành tre non. Lần nầy, nàng bứt từng chiếc lá tre
rồi bỏ rơi xuống đất, giống như
nàng đếm lá ! - Huệ à ! Anh muốn xin cưới
Huệ … Nói tới đó tôi bỗng nghe … hụt
hơi ! Nàng im lặng bứt từng chiếc lá … Một
lúc, tôi hỏi : - Mà Huệ có ưng không ? - Biết đâu nà ! Tôi ráng sức nói một hơi : - Anh làm công cho ông Cả Bảy. Anh có nhà
có đất ở bên kia sông. Anh được hoăn dịch
không phải đi lính. Anh sẽ nhờ ông Cả đánh tiếng
qua má của Huệ để xin cưới. Mà Huệ phải
cho anh biết coi Huệ có ưng hay không, cái đă ! - Ờ … Th́ vậy ! Rồi, có lẽ thấy câu trả lời
không mấy rơ nên nàng nói thêm : - Tính sao cũng được ! Tôi mừng quá, nắm đại bàn tay nàng vứa
lắc vừa cám ơn rối rít ! Nàng bỗng quay qua
nh́n tôi, mỉm cười. Trời ! Cái cười của
nàng sao mà đẹp hết nói ! Tôi như bị hốt
hồn, cầm chắt bàn tay của nàng mà tưởng chừng
như đang cầm cây sào cắm xuống ḷng rạch
để giữ cho xuồng đừng theo con nước
mà bỏ bờ … Đêm đó, trải chiếc chiếu trên tấm
vạc giường, tôi nằm lên mà nghe mát rượi. Tôi
nghĩ : rồi đây, hai đứa sẽ nằm
chung một vạc giường. Chỉ bao nhiêu đó thôi cũng
đủ làm tôi sung sướng đi vào giấc ngủ.
Cuộc đời sao dễ thương quá hổng biết ? * * * Chuyện của nàng và tôi chưa ai biết hết
th́ xảy ra vụ tháng tư 1975. Lúc đó, nghe tin dân miền
trung chạy rần rần vô nam, ông Cả Bảy kêu tôi,
nói : - Chuyến nầy, mầy đi giùm tao xuống
Cần Thơ. Tao có con em mấy chục năm nay theo chồng
ở dưới. Địa chỉ nó đây. Ổng đưa tôi miếng giấy có ghi tên
họ, số nhà, tên đường : - Tao nhờ mầy ôm một số tiền
xuống đưa cho tụi nó, biểu tụi nó lo chạy
về đây ở với tao sớm sớm cho có anh có em.
Có ǵ cũng c̣n có nhau c̣n hơn là đứa một nơi
người một ngả, loạn lạc nầy không biết
đâu mà rờ. Tao có biểu tụi thằng Hai trại
ḥm qua ở nhà mầy, vừa giữ giùm nhà vừa coi ruộng
luôn. Đừng lo ! … Vậy là tôi lặn lội xuống Cần
Thơ t́m người em gái của ông Cả. Bà nầy có sạp
văi ở chợ Cần Thơ, ông chồng là thiếu tá hải
quân. Khi tôi t́m ra được bả th́ có tin thiên hạ ở
Sài G̣n đang chạy di tản, làm dân chúng Cần Thơ cũng
rối ren hối hả xuống ghe xuống xuồng tranh
nhau đi. Ông thiếu tá hải quân hốt hết gia
đ́nh đem lên tàu chiến, kéo tôi theo luôn ! Đứng
trên tàu, tôi nh́n đồng ruộng chạy lùi về phía sau
mà chết điếng ở trong ḷng, không biết làm sao báo
tin cho ông Cả Bảy và nhứt là cho Huệ … … Vậy rồi sau thời gian nằm trên
đảo của quân đội đồng minh, tôi định
cư ở Mỹ, tiểu bang Thời gian sau, khi đă ổn định
đời sống, tôi có gởi thơ về nhưng không
thấy hồi âm. Tôi biết làng tôi nhỏ béo lại nằm
tuốt trên vùng Ngọn - gọi là ‘ Ngọn’ bởi
v́ nằm trên ngọn sông Vàm Cỏ - giáp ranh với đất
Cao Miên. Hồi thời trước, trong làng không có nhà
bưu điện nên mỗi tuần một lần ông Sáu
làm biện trong làng phải đạp xe xuống quận
cách đó mười mấy cây số để lấy
thơ ở nhà bưu điện đem về để
trong nhà làng. Dân chúng cứ tự động đến coi
trong đống thơ, cái nào mang tên ḿnh th́ lấy, có khi lấy
giùm hàng xóm hay họ hàng bạn bè nữa ! Tôi nghĩ chắc
bây giờ cũng vậy thôi, thơ tôi gởi không đến
tay Huệ th́ làm ǵ có hồi âm được ? Dầu vậy, tôi vẫn tin tưởng rằng
nàng không bao giờ quên tôi, cũng như tôi lúc nào cũng nghĩ
tới nàng. Tôi hay nghe mấy người có đọc sách
nói ‘Lời thề trăm năm’. Nàng và tôi đâu có thề
thốt ǵ đâu, nhưng câu nói ‘ Tính sao cũng được’
và cái mỉm cười tiếp theo sau đó của nàng ở
đường lên chùa hồi tôi ngỏ ư xin cưới …
tôi đă khắc ghi vào ḷng. Như vậy, chẳng phải
là một ‘ Lời thề trăm năm’ hay sao ? Nhứt định tôi sẽ trở về Việt
Nam để cưới Huệ. Để hai đứa
cùng nằm chung một vạc giường, cái vạc
giường đương bằng thanh tre già chuốt giẹp
giẹp, nằm vừa êm vừa mát. Để thấy cái
mà mấy người biết đọc sách gọi là ‘
Hạnh phúc lứa đôi ’ đối với tôi, nó chỉ
vơn vẹn là sự sung sướng được chia
đôi với người ḿnh thương một tấm vạc
giường … Mà muốn được vậy, tôi phải
có tiền. Vậy là tôi để dành tiền, cắc ca cắc
củm ! * * * Nhờ hỏi thăm mấy người có về
Việt Nam nên tôi đă ước lượng được
số tiền cần thiết để làm đám cưới
và để hai vợ chồng tôi có một số vốn
làm ăn. Vậy mà phải năm năm sau tôi mới có tàm
tạm đủ ! Chừng đó, tôi mới dám ‘ lên
kế hoạch’ : nhờ ông Cả Bảy làm chủ
hôn bên đàng trai, rước dâu về nhà của ổng,
đăi đằng hai họ ở đó, xong rồi tôi chèo
xuồng đưa cô dâu về nhà bên kia sông để tôi
khoe với nàng tấm vạc giường mà tôi sắm cho
hai đứa, từ hơn sáu năm nó vẫn nằm chờ… Ngồi trên máy bay về Việt …Làng tôi bây giờ lạ hoắc. Không phải
có thêm đường ngang nẻo dọc mà thấy đầy
cờ xí biểu ngữ, loa trên loa dưới ồn ào
không giống cái ǵ hết ! Tôi xuống xóm chợ nhờ một chị
chèo xuồng mướn đưa tôi sang sông. Khi xuồng vừa cặp vô cây cầu ván th́
có con chó chạy ra sủa râng, rồi hai ông bà già từ
trong nhà bước ra ḍm. Té ra là chú thím Hai Lưa hồi
xưa thủ trại ḥm của ông Cả Bảy ! Chú
Hai nh́n ra tôi ngay. Ổng la lên : - Trời đất ! Mầy c̣n sống hả ?
Ở đâu mà về vậy ? - Dạ ở Mỹ. - Cha…xa ớn há ! Rồi chú lật đật vừa la chó vừa
bước xuống cầu phụ tôi đem hành lư lên.
Trước nhà thấy có phơi chiếc chiếu với
hai ba cái gối. Trong nhà vẫn như xưa, cái giường
gỗ vẫn nguyên chỗ cũ với tấm vạc
giường tôi đem về từ trong Xóm Mới. Chỉ
có thêm là hai cái vơng nằm song song gần đó, c̣n th́ bàn ghế
tủ..v.v…không có ǵ thay đổi. Tôi xúc động đến
nghẹn lời. Chú Hai nói : - Mầy uống miếng trà rồi nằm
vơng nghỉ lưng. Trong làng tưởng mầy chết rồi
chớ, đâu dè … Để tao kể mầy nghe … Vậy rồi chú nằm trên vơng cạnh tôi, vừa
hút thuốc vừa kể : - Hôm mầy đi Cần Thơ, cha con tao theo lời
ông Cả biểu, thay phiên nhau qua đây giữ nhà giữ
ruộng. Kế đó, tụi nó - tụi cách mạng ớ !
– tràn vô làng, bắt hết hội đồng xă, bắt
luôn ông Cả Bảy trói bằng kẽm gai thành một dọc,
chở đi mất. Rồi tụi nó chiếm hết, nhà
cửa đất đai ruộng vườn, đuổi
tụi tao ra để lấy trại ḥm. Nhờ có cái nhà của
mầy mà tụi nầy dọn qua ở tạm. Tao và hai thằng
con tao cất thêm cho cái cḥi giữ ruộng rộng ra để
để đồ đạc của tụi tao và để
hai thằng con tao có chỗ hành nghề thợ mộc của
tụi nó. Hai thằng nầy coi vậy mà gan ! Tụi
nó vượt biên rồi định cư ở Úc. Bây giờ,
tụi nó có xưởng mộc ở bển, coi bộ làm
ăn khá ! Thấy lâu lâu gởi tiền về nhờ
thằng bạn tụi nó ở thành phố chạy Honda lên
đưa ! … À ! Mầy biết hông ? Tụi cóc
cắn cách mạng có kêu tao về trại ḥm làm cho tụi
nó, tao đấm thèm ! Mầy nghĩ coi : trại
ḥm mà cũng bày đặt trương biểu ngữ
đề ‘ Hạ quyết tâm hoàn thành tốt kế hoạch
của Nhà Nước ’. Mẹ ! … Ḥm chôn người
chết mà cũng vô kế hoạch nữa th́ khùng hết
nước nói ! C̣n chuyện nầy chắc mầy
chưa biết : con Huệ, con bà Năm Căng … Hai tiếng ‘ Con Huệ ‘ làm tôi giật
ḿnh. Tôi nhỏm dậy, lắng tai nghe. Chú nói tiếp : - Mấy tháng sau giải phóng, không biết nó
nghe lời ai mà ôm gói xuống thành phố nói kiếm việc
làm rồi lặn mất luôn cho đến năm ngoái
đây, nó trở về mà đi bằng xe hơi nhà có tài xế,
trên băng sau có người đàn ông có vẻ ông chủ.
Mầy biết, trong làng chỉ có thằng Cói gia nhân của
ông Cả Bảy là được ổng sắm cho chiếc
Honda để đưa ổng đi đây đi đó,
chớ đâu có ai có xe hơi. V́ vậy, khi con Huệ
đi xe hơi thẳng vô xóm Ḷ Gạch là thiên hạ để
ư. Bà Năm Căng kể lại nói bả nh́n nó không ra,
tưởng là một bà nhà giàu nào đó đi lầm
nhà ! Chừng nó xưng tên, mẹ con nó và bầy em nó ôm
nhau khóc làm hàng xóm chạy qua mừng cũng rớt nước
mắt. Nó đem cho má nó hai bao đồ rồi nhét trong túi
áo má nó một cộc tiền. Sau đó, nó chỉ nói
được có mấy tiếng ‘ Con lạy má ! Con
lạy má !’ rồi vừa khóc vừa chạy vội
ra xe lên ngồi cạnh ông người á-đông ở
băng sau, tài xế rồ máy chạy ào đi gấp. Từ
đó tới giờ không có tin tức ǵ hết !. C̣n
đồ nó cho má nó toàn là tơ lụa mắc tiền nằm
kín trong từng bao ni-long có in nhiều chữ tàu. Thầy Ba
trên chùa đọc rồi nói đó là sản phẩm cao cấp
của Thượng Hải … Tôi ngả người nằm xuống vơng mà
nghe lùng bùng hai lỗ tai, chết điếng ở trong
ḷng. Chú Hai Lưa hỏi : - Mầy c̣n nhớ con Huệ hông ? Tôi ‘ dạ ‘, tiếng dạ bị nước
mắt trào lên chận ngang. Tôi nuốt xuống mà nghe miệng
mồm đắng chác. Không kềm được nữa,
tôi đưa hai tay lên bụm mặt. Chắc chú Hai Lưa
thấy, hiểu, nên nghe chú tằng hắng một tiếng
rồi làm thinh … * * * Trên máy bay trở về Mỹ, tôi nh́n qua cửa
sổ thấy nhà cửa ruộng đồng cây cối mờ
lần mờ lần rồi mất hút … mà tôi nghe buồn
rười rượi. Ở tuốt dưới đó,
trong một làng quê nằm xa mút trên vùng đất Ngọn,
tôi đă bỏ lại một tấm vạc giường,
tấm vạc giường tưởng để nằm
chung với người con gái nhà quê mà tôi thương,
đâu ngờ chuyện hai đứa chưa kịp thành
duyên thành nợ th́ nàng đă như chiếc xuồng bỏ
bờ mà trôi theo nước, đành đoạn trôi theo
nước … Mối t́nh dành riêng cho nàng mà tôi giữ miết
ở trong ḷng từ bao nhiêu năm, giờ nghĩ lại
sao thấy quá khù khờ ! Dầu vậy, tôi vẫn muốn
gặp nàng, gặp một lần thôi, để chỉ hỏi
có một câu : « Tại sao ?... Tại sao ? … Tại
sao ? … » Nghĩ đến đó, tự nhiên tôi trào
nước mắt … Tiểu Tử |